Opis wioski
Wieś Sowiny położona jest około 4,5 km na północny-wschód od Bojanowa, po zachodniej stronie drogi Rawicz-Poniec oraz po południowej stronie drogi z Bojanowa do Sowin.
W Sowinach znajduje się 28 numerów domów mieszkalnych jednorodzinnych, a ponadto są 2 bloki 18-rodzinne wybudowane przez PGR oraz 6 czworaków podworskich. Wieś zamieszkiwało w 2004 r. 361 osób. W czasach zaboru pruskiego wieś nazywała się również Sowiny, ale w okresie okupacji hitlerowskiej – Eulau.
W przeszłości były tu czynne cegielnie, a w związku z tym powstały 3 stawy powyrobiskowe. Dwa z nich zagospodarował Polski Związek Wędkarski, a jeden należy do prywatnego właściciela Andrzeja Krusia, który posiada gospodarstwo agroturystyczne. Majątek przez długie lata należał do Budziszewskich. Cały teren podworski otoczony jest murem ceglanym.
Wioska należy do parafii Poniec p.w. Najświętszej Marii Panny. Szkołę tutejszą zamknięto w 1973 r. i od tego czasu dzieci uczęszczają do szkoły w Gościejewicach. Wioskę obsługuje Urząd Pocztowy Bojanowo. W Sowinach istnieje OSP, którą włączono do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. OSP dysponuje wozem bojowym "Jelcz" i w ogóle niezbędnym sprzętem. Prezesem jest Jerzy Ratajczak, komendantem Łukasz Strugała. OSP dysponuje drużyną bojową dorosłych i jedną drużyną młodzieżową.
Gleby gruntów ornych są dość dobre, ale słabsze niż w szeregu innych wsi. W klasach IlIa i IVb znajduje się 17,21% ogółu gruntów ornych, w klasach IVa i IVb – 34,6%, w klasie V – 31,09% i w klasie VI – 17,34%. W Sowinach znajduje się 38 rolników indywidualnych.
Sołtysem od 2007 r. jest Andrzej Biernat, a wcześniej tę funkcję pełnili: Jerzy Ratajczak, Stanisław Ratajczak i Andrzej Jankowiak. Do rady sołeckiej w 2019 r. zostali wybrani: Angelika Ratajczak – Przewodnicząca Rady Sołeckiej, Krzysztof Smędzi – członek, Anna Radajewska – członek, Paweł Dopierała – członek, Natalia Jakubowska – członek.
W wiosce jest ciekawa figura przydrożna, a nieco poza wsią kapliczka. Świadczą one o przywiązaniu mieszkańców do wiary ojców. Do lat 90-tych sołectwu w Sowinach podlegały też Cegielnia i Lambertowo. Cegielnia był to nie tylko obiekt przemysłowy produkujący cegłę, lecz również domy zamieszkałe przez pracowników. Obiekty te już nie istnieją. Lambertowo występowało poza wioską i obejmowało domek mieszkalny, chlew – "jałownik" i stodołę. Obiekty te również już nie istnieją. Zacierają się pomału nazwy – Cegielnia, Lambertowo.
Z historii Sowin
Najwcześniejsza wiadomość o Sowinach pochodzi z 1400 r. Miejscowość należała początkowo do latyfundium feudalnego Awdańców. Liczba mieszkańców w Sowinach powoli się zwiększała, ale w latach trudnych następował jej regres. W drugiej połowie XVI wieku było tu 27 mieszkańców, w 1510 r. – 53, w latach 1578/80 – 87, w 1631 r. – 126, w latach 1673/76 – 91, w 1717 r. – 99, w 1789 r. – 213.
W XVII wieku powstał tu folwark. W 1724 r. właścicielka Sowin – Łącka – zwolniła z poddaństwa kowala Andrzeja Szymona z uwagi na jego podeszły wiek, natomiast siedmioro jego dzieci musiało nadal pozostać w poddaństwie. W 1849 r. tutejszy folwark miał na terenie dzisiejszego powiatu rawickiego największe stado rodzimych owiec. Chowano ich tu około 1000 sztuk.
W czasie uwłaszczania chłopi otrzymali 835 mórg, a w folwarku pozostało 2430. W Sowinach znajdował się większy odsetek ludności polskiej, aniżeli w szeregu innych pobliskich wsi.
W drugiej połowie XIX wieku uruchomiono w wiosce cegielnię parową. Należała ona do grupy największych tego typu cegielni na ziemi rawickiej. W 1890 r. wytwarzano w niej 2 700 000 sztuk cegieł, dachówek (gąsiorów) oraz rurek drenarskich. W ciągu następnych kilkunastu lat produkcja wzrosła do 3 367 000 sztuk. Warunki pracy ludzi były trudne.
Mieszkańcy Sowin brali udział w I wojnie światowej i w powstaniu wielkopolskim. Niemiecka kronika szkolna podaje, że w czasie wojny z Sowin polegli: Johann Rychter, Frantz Kubiak, Ignacy Wolsztyniak, Johann Ratajczak, a Andrzej Wojtaszek – ciężko ranny, był urlopowany i zmarł w domu u rodziców.
Według spisu rolnego z 1921 r. w powiecie rawickim było 42% gospodarstw karłowatych, a równocześnie 49,2% ogółu użytków rolnych należało do nielicznej grupy wielkich właścicieli ziemskich. W Sowinach nie było najgorzej, bo średnio na gospodarstwo rolne przypadało tu 8 ha, ale w Wydawach (pow. Rawicz) tylko 4,2 ha. Majątek Małgorzaty Budziszewskiej wynosił wówczas około 600 ha. W Sowinach, obok istniejącej cegielni, w 1928 r. powstał drugi zakład. Obie cegielnie zatrudniały do 60 osób.
Sowiny w XVII wieku należały do Stanisława Zaremby-Jaraczewskiego, od 1695 r. do Korzbok – Łąckich, a w XVIII i XIX wieku oraz do r. 1939 do Budziszewskich. W okresie międzywojennym gospodarował tu mąż Małgorzaty z Budziszewskich Leszek Spława-Neyman, wygnaniec – z polskiej Ukrainy, gdzie stracił rodzinny majątek. W 1930 r. Sowiny były własnością Marii Budziszewskiej. Majątek w 1926 r. liczył 616 ha.
Część rezydencjonalna to piętrowy obszerny dwór. Obecny dwór zbudowano około 1817 r. dla Budziszewskich, jak informuje inskrypcja na wmurowanej od strony ogrodu tablicy. W drugiej połowie XIX wieku był on przebudowany i rozbudowany. Składa się z korpusu głównego i skrzydła. Dekorowany jest raczej skromnie elementami nawiązującymi do różnych stylów. Są np. jońskie kolumny ganku, neogotyckie i neorenesansowe obramienia okien, gzymsy przypominające hurdycje.
W czasie okupacji hitlerowskiej majątkiem zarządzał Niemiec Ketle. Niemcy zrzucili figurę Matki Boskiej w lasku Sowińskim. Polacy po wojnie ją odkopali i ustawili na dawnym miejscu. O sprawie tej i wojennych losach braci Ratajczaków z Sowin dowiadujemy się z opracowania Henryka Dudy. Jeden z braci – Władysław – zginął z rąk NKWD. W 1946 r. pewną część ziemi rozparcelowano między chłopów, a z reszty majątku utworzono PGR. W pałacu było biuro PGR, mieszkanie kierownika gospodarstwa, a także mieszkania pracowników.W 1963 r. wieś wzięła udział w Konkursie Higienizacji Wsi, zorganizowanym przez Redakcję Głosu Wielkopolskiego. W konkursie tym Sowiny zdobyły jedną z dwóch pierwszych (równorzędnych) nagród. W związku z tym z różnych stron Polski przybywały do Sowin wycieczki, aby zobaczyć zwycięską wieś w tej dziedzinie.
Dwór z 1854 roku